Maar wanneer is iets nu juist een psychisch probleem? Voelt iedereen zich niet af en toe eens slecht in zijn vel? Ja, dat klopt. Doorheen het leven maken we van alles mee. Je kan het nog zo gek niet bedenken, iemand zal het wel meegemaakt hebben. Onze emoties veranderen dus ook continu naargelang hetgeen dat ons pad kruist, en dat is maar goed ook. Emoties helpen ons namelijk om te gaan met wat er op ons afkomt. Alle emoties, of ze nu positief of negatief zijn, hebben een belangrijke rol.
De vier grote basisemoties die we allemaal ervaren zijn angst, verdriet, blijheid en woede. Net als positieve emoties, maken negatieve emoties dus net zozeer deel uit van ons leven. Toch vragen mensen zich soms af of wat ze voelen normaal is. Dit is zeker het geval wanneer het gaat om gevoelens die een negatieve connotatie hebben zoals woede of verdriet. Maar ook al voelen we ons niet graag verdrietig of boos, zijn zowel positieve als negatieve emoties allemaal normale reacties op de dingen die ons overkomen. Geen enkele emotie is inherent abnormaal. Wel is het belangrijk dat de emotie passend is bij de situatie en niet te vaak voorkomt. Het is bijvoorbeeld heel normaal je kwaad te voelen als iemand je begint uit te schelden, maar als elke kleine opmerking je kwaad kan maken, klopt er iets niet. Eens verdrietig zijn, hoort bij het leven, maar elke dag verdrietig zijn kan erop wijzen dat er meer aan de hand is. Wanneer een emotie te vaak voorkomt en niet (meer) past bij de situatie, kan ze immers een grote impact hebben op je leven en dat kan voor erg veel last zorgen. Een tijdelijk dipje is dus normaal, en is zelfs nodig om negatieve gebeurtenissen te verwerken, maar wanneer een dipje blijft duren of chronisch wordt, is er een probleem. Er zijn drie belangrijke vragen die je kunnen helpen bij het bepalen van of iets ofwel een dipje, ofwel een psychisch probleem is:
Psychische problemen beperken zich niet tot negatieve emoties alleen, ze kunnen zich uiten op verschillende vlakken van ons functioneren. We kunnen ons niet alleen slecht voelen in ons vel, maar ook negatiever denken en ons anders gedragen.
Psychische problemen zijn symptomen die zich kunnen voordoen op 3 grote vlakken: gevoelens, gedachten en gedrag. Op het vlak van gevoel kunnen we ons bijvoorbeeld triestig of angstig voelen, op het vlak van gedachten kunnen we negatieve dingen denken over onszelf of het leven, en op het vlak van gedrag kunnen we bijvoorbeeld wakker liggen in bed of situaties vermijden. Ook voor deze zaken kan je op de uitkijk staan wanneer je vermoedt dat er wel eens een psychisch probleem aanwezig zou kunnen zijn.