Interactie tussen nature, nurture en beschermende factoren: De balkmetafoor

Het stress-kwetsbaarheidsmodel gaat er van uit dat psychische moeilijkheden kunnen ontstaan door de interactie van drie verschillende factoren, namelijk kwetsbaarheid, draaglast en draagkracht. 
Ieder van ons beschikt over een bepaalde draagkracht, dat in het balkmetafoor voorgesteld wordt als de balk. Onze draagkracht verwijst naar alle hulpmiddelen waarover we beschikken om met moeilijke situaties en gebeurtenissen om te gaan. Wat deze hulpmiddelen juist kunnen zijn, is zeer uitgebreid. Denk maar aan een ondersteunend sociaal netwerk, probleemoplossende vaardigheden, zelfvertrouwen of een therapeutische behandeling volgen. Hoe stevig deze balk is, is dus ook voor iedereen anders. Soms is er tevens sprake van een kwetsbaarheid in de balk, zoals een bepaald temperament of een erfelijke gevoeligheid. Die kwetsbaarheid wordt erfelijk bepaald of ontstaat omwille van traumatische gebeurtenissen in de kindertijd. Het gewicht dat op deze balk ligt, de draaglast, slaat op alle moeilijke zaken en gebeurtenissen die doorheen het leven ons pad kruisen. Deze kunnen zowel van korte als van lange duur zijn, maar voor iedereen geldt dat ze voor heel wat stress zorgen. Stressvolle gebeurtenissen, zoals een relatiebreuk, gepest worden, traumatische ervaringen, en financiële problemen, kunnen de draagkracht van de balk op de proef stellen. Soms wegen deze lasten zodanig door, dat de draagkracht van de balk wordt overschreden. Zeker wanneer er geen hulpbronnen (muren) zijn die de balk extra verstevigen. Op dat moment komen er barsten in de balk, die we hier kunnen gelijk stellen aan angstklachten of symptomen van een angststoornis. 

Een evenwicht tussen draaglast en draagkracht is dus van cruciaal belang. Omdat draaglast, of stress, inherent deel uitmaakt van het leven, ligt herstellen van een angststoornis niet in het vermijden van alle stress. Herstellen van een angststoornis heeft veel meer te maken met het verstevigen van onze draagkracht en het herwinnen van een nieuw evenwicht. De robuustheid van onze draagkracht is immers één van de doorslaggevende factoren binnen het al dan niet ontstaan van een angststoornis. Onze draagkracht kunnen we zien als onze persoonlijke hulpmiddelen die het mogelijk maken de belasting te dragen. Er zijn verschillende factoren die een positieve invloed kunnen hebben op onze draagkracht. Een ondersteunend netwerk, medicatie, een gezonde leefomgeving en het aanleren van vaardigheden verstevigen de balk en helpen ons beter overweg te kunnen met moeilijkheden. Dit zijn onze beschermende factoren.